Hoe verwerk je je verdriet?
Minder dan drie maanden geleden overleed de beste vriendin van onze dochter. Ze was nog maar 20 jaar. Dit blog gaat over de impact van het overlijden van deze veel te jonge, prachtige, sterke vrouw.
Iedereen ervaart en verwerkt verdriet op z’n eigen manier. De één huilt tranen met tuiten en praat de hele dag nergens anders over, de ander wordt stil en is intens verdrietig zonder dat er één traan vloeit. Is het één beter dan het ander? Hoe verwerk je intens verdriet? Welke manier is het meest effectief? Mijn speurtocht naar antwoorden leverde me een aantal inzichten op. Ik deel ze graag met je.
Geen trauma
Wist je dat prooidieren die ontsnappen aan de klauwen van hun belagers over hun hele lichaam gaan trillen? Dit ‘afreageren’ helpt hen om te ontladen van alle opgedane overtollige energie. Het zorgt ervoor dat de dieren geen trauma overhouden aan de voor hen heftige ervaring.
Bij jou en mij helpt huilen (al dan niet gepaard met het schokken of trillen van je lichaam) op een vergelijkbare manier. Het stromen van de energie in je lijf herstelt zich, na het ervaren van een traumatische (of verdrietige) gebeurtenis, als je jezelf toestaat om te huilen. Huilen (in je eentje, of te pas en te onpas) helpt je om los te laten. Het helpt je om te ontladen van wat er is gebeurd, om een nieuw evenwicht te zoeken en om je oorspronkelijke ideeën die je over de toekomst had, los te laten.
Acceptatie van je verdriet
Om je verdriet te kunnen verwerken zijn een aantal dingen belangrijk. Als eerste de acceptatie van je verdriet (of een andere benaming die voor jou van toepassing is: gevoel van verslagenheid, uit het lood geslagen zijn, van je stuk gebracht, uit je evenwicht, uit balans enz.).
Het is belangrijk om toe te geven, dat wat er is gebeurd ingrijpend voor je is. Ga niet door met je leven alsof er niks aan de hand is. De mensen die dit laatste doen vullen hun ‘emmer’ (alles wat zij met zich meedragen dat niet is verwerkt) tot ze ‘m uiteindelijk niet meer kunnen dragen. Dit zijn de mensen die een burn-out en/of fysieke klachten krijgen als gevolg van de last die zij blijvend met zich mee torsen.
Sta jezelf toe om je verdriet te uiten
Als je denkt aan het prooidier en de winst van het totaal toelaten van de stress, dan is de boodschap eenvoudig: Sta jezelf toe om je emoties te voelen en te uiten. Dit inzicht klinkt voor de één als ‘een eitje’ en voor de ander als een onmogelijke opgave. Als jij iemand bent die het tonen van verdriet als ‘not done’ beschouwt, dan verwerk je je verdriet in stilte. Iedere traan voelt dan als zwakte. Misschien stort je je op je werk of ga je keihard sporten om het verdriet niet te voelen. Of je trekt je terug, grijpt mogelijk zelfs naar (slaap)pillen, alcohol of andere middelen.
Realiseer je, dat het noodzakelijk is om daadwerkelijk te doen wat je VOELT dat je wilt doen. Als er tranen opborrelen, huil! Als je het uit wilt schreeuwen, schreeuw! Voelt dit niet oké in een bepaald gezelschap, ga dan naar een plek waar het wel kan, maar doe het! Als je jezelf toestaat om je te uiten, dan breng je jezelf uiteindelijk weer in balans.
Ervaar je verdriet? Slik het niet in en doe vooral niet alsof er niets aan de hand is. Realiseer je dat het nodig is om los te laten en bij loslaten hoort de overgave aan…. jawel: tranen.
Huilen en dan is alles opgelost? Of is er meer aan de hand?
Om beter te weten wat de beste remedie is om met je verdriet te dealen, helpt het om te weten welke emotie eraan ten grondslag ligt:
–> Je verdriet komt voort uit angst
Als je verdriet voortkomt uit angst, dan helpt het toelaten van je verdriet ervoor dat je kunt dealen met wat je hebt ervaren. Hoe meer je je verdriet toelaat, hoe meer je afrekent met je angst.
Dit verdriet kun je bijvoorbeeld voelen omdat je bang bent om afgewezen te worden. Of omdat je bang bent om ‘niet goed (genoeg)’ te zijn. Of omdat je bang bent om alleen te zijn
–> Je verdriet komt voort uit boosheid
Je bent boos over wat iemand je – in jouw ogen – heeft aangedaan. Zodra je er verdrietig over voelt betekent dat, dat je eraan toe bent om definitief met je boosheid af te rekenen. Wijzen met je vingertje helpt je niet, sterker nog: het houdt je tegen in je verdere ontwikkeling! Bedenk, dat dingen gaan zoals ze moeten gaan, ook al zie je de boodschap voor jou (nog) niet.
–> Je verdriet komt voort uit berouw
Je kunt verdrietig zijn omdat je je realiseert wat je een ander of jezelf hebt aangedaan. ‘Had ik nou maar….’, ‘Ik had dit nooit mogen doen.’ Als je verdrietig bent omdat je spijt hebt, is er maar één remedie: loslaten en beseffen dat je gedaan hebt wat op dat moment oké was (al was het maar om je – uiteindelijk – iets duidelijk te maken!).
–> Je verdriet komt voort uit verlangen
Op het moment dat je beseft dat iets heel fijns of bijvoorbeeld een fijne relatie aan je neus voorbijgaat, ervaar je verdriet. Je verlangt naar iets dat er niet (langer) voor jou is. Het is goed om je te beseffen dat je hier op twee manieren mee om kunt gaan:
- Je verdriet duurt alsmaar voort, je blijft in een ‘negatieve modus’ en je blijft hangen in het gevoel: ‘arme ik.’ Je blijft in het verleden hangen.
- Je bent intens verdrietig, je laat het verdriet volledig toe. Vervolgens focus je op de les van dit gemis of op alles wat zich nu of in de toekomst wél voor je aandient waarnaar je verlangt. Je richt je op de toekomst.
Hoe ga je verder?
Verdriet kan zulke hevige vormen aannemen (zeker ook bij mensen die hun verdriet niet uiten) dat het noodzakelijk is om te zorgen voor ruggensteun.
Zoek in dat geval hulp bij iemand die je vertrouwen geeft, die je helpt om je verdriet de ruimte te geven die nodig is en die je helpt om vanuit kracht, eigenwaarde en vertrouwen verder te gaan.
Vergeet nooit dat verdriet aandacht nodig heeft.
Inge